Cultuurverandering naar zelfsturing ontstaat in het ondertussen
Zelfsturende teams hebben tijd nodig om te ontstaan
In een cultuurverandering ga je van de oude naar de nieuwe situatie; van Ist naar Soll. De fase ertussen is de liminale fase, het ‘ondertussen’. Een periode gekenmerkt door onzekerheid en een zekere chaos, door ongemak (loslaten van duidelijkheid en verworven rechten) en angst voor het onbekende. In deze periode kan de nieuwe werkelijkheid ontstaan. Welke werkelijkheid dit wordt, hangt af van de interventies die gedaan worden.
In het ‘ondertussen’ wordt wel eens gesproken over weerstand vanuit medewerkers. Het is echter belangrijk om in deze fase weerstand te zien als wijsheid, deze serieus te nemen en erover in gesprek te gaan. Juist dit gesprek zorgt ervoor dat de nieuwe cultuur vorm krijgt.
5 tips voor tijdens het ondertussen
- Benoem het ‘ondertussen’, wat het is, wat het doet en wat erin nodig is.
- Voer het gesprek op het WAAROM (de Why van de verandering, visie, purpose) en vraag input voor het HOE en het WAT.
- Neem input op het HOE en het WAT van medewerkers serieus (dit voedt de zelfstandigheid en daarmee de zelfsturende houding);
- Neem de weerstand van medewerkers serieus (ook dit voedt de zelfstandigheid en daarmee de zelfsturende houding);
- Geef in de gesprekken heldere kaders en geef daarbinnen ruimte voor eigen invulling.
Vraag ons gratis inspiratieboek “Lessen in Zelfsturing” aan!
In dit inspiratieboek delen wij onze zoektocht van de afgelopen 3 jaar met jou. Onze zoektocht naar wat werkt, welke acties, structuren en tools succesvol blijken voor zelforganisatie.
In dit inspiratieboek vind je:
– tips voor HR professionals en management;
– tips voor zelfsturende teams;
– interviews en succesverhalen.
Wij gebruiken jouw informatie om je ons boekje te sturen en je over zelforganisatie te inspireren.
“Heb je boek over zelfsturing gelezen, erg leuk en vol met inzichten.
Dank voor het beschikbaar maken!”
Anton-Pieter van Logtestijn (jurist, teamleider en coach bij Symbius).
Zelfsturing en het gewenste gedrag in de ‘nieuwe’ cultuur
In de nieuwe “gewenste” cultuur van zelfsturing werken mensen in wendbare, zelfsturende teams. In de ideale situatie zien wij teams voor ons waarin het volgende gedrag aanwezig is:
- Mensen spreken zich uit, zowel op de inhoud als op de omgangsvorm, ook als ze het spannend vinden.
- Mensen luisteren met aandacht naar elkaar en staan open voor de mening van anderen.
- Iedereen doet actief mee en is ongeveer evenveel aan het woord in teamgesprekken
- Teamleden gaan moeilijke gesprekken aan, zowel onderling als met de buitenwereld.
- Teamleden zijn proactief en spreken elkaar aan op verantwoordelijkheden;
- Teamleden durven te experimenteren en zijn niet bang om te falen;
- Teamleden nemen leiderschap vanuit de inhoud; leiderschap rouleert dus.
Deze eigenschappen zijn in lijn met het onderzoek van Professor Amy C. Edmondson (Harvard Business School) naar de samenwerkingsvaardigheden van de toekomst. Als een van de meest invloedrijke onderzoekers van teamontwikkeling in de 21ste eeuw, heeft zij in een grootschalig onderzoek aangetoond dat dit de kerneigenschappen zijn van succesvolle teams. Al deze gedragingen dragen bij aan wendbaarheid en zelfstandigheid. Admonson beschrijft in haar onderzoek hoe je teams helpt om dit gedrag samen te ontwikkelen.
Teamontwikkeling is een middel tot een doel. Als het lukt om via teamontwikkeling dit gedrag te vertonen, dan ontstaan teams waarin:
- teamleden zich veilig en krachtig voelen
- teamleden onderlinge problemen zelf oplossen
- de best mogelijke oplossingen voor vraagstukken worden bedacht
- teamleden de doelen scherp voor ogen hebben en erachter staan
- teamleden werken vanuit talent en taken het best mogelijk verdeeld hebben
- teamleden werken vanuit een Growth Mindset (durven te leren, experimenteren en reflecteren)
- teamleden kansen en problemen zelf signaleren en proactief oppakken
Samenvatting
In ons eerste blog over cultuurverandering bij het maken van de transitie naar zelfsturende teams vertelden vertelde ik dat je cultuur kunt beïnvloeden door verhalen, symbolen, gesprekken en voorbeeldgedrag. Gebruik de verschillende media binnen je bedrijf en vul deze met inhoud die het gewenste gedrag zichtbaar maken en daarmee bekrachtigen. Gebruik momenten als “een afscheidsborrel” of “de startup van een maandelijkse vergadering” om elementen van zelfsturing te benomen.
En misschien we de belangrijkste: Zet de verandering in vanuit een inspirerende visie. Neem medewerkers mee in de wereld van een cultuurverandering. Vertel over het ‘ondertussen’ en wees helder over wat je van hen vraagt. Creëer tijd en ruimte voor het gesprek, luister goed wat daaruit komt en neem de geluiden die ontstaan serieus.